Aanleiding
Het FysioSpreekUur-project speelt in op de toenemende zorgbehoefte door vergrijzing, toenemende aantallen chronisch zieken, en langer thuiswonende ouderen, terwijl er een personele schaarste in de zorg is. Huisartsen worden dagelijks geconfronteerd met klachten van het bewegingsapparaat, wat leidt tot een verhoogde werkdruk. Dit project beoogt een efficiënter zorgaanbod door patiënten direct door fysiotherapeuten te laten zien, wat hopelijk resulteert in snellere diagnoses, lagere zorgkosten en hogere patiënttevredenheid, terwijl huisartsen ontlast worden van niet-complexe zorgvragen.
Oplossing
De innovatie betreft het opzetten van een FysioSpreekUur (= FSU) binnen de huisartsenpraktijk waarbij de fysiotherapeut patiënten met klachten aan het bewegingsapparaat ziet. De fysiotherapeut komt hiervoor op vaste momenten spreekuur houden in de huisartsenpraktijk. Hier worden in afspraken van 20 minuten patiënten gezien die, na een triage, door de doktersassistente zijn ingepland. Deze werkwijze voorkomt onnodige afspraken op het spreekuur van de huisarts, leidt tot snel overleg en een gedeelde diagnose met een positief effect voor de patiënt, de huisarts en de fysiotherapeut. Met deze werkwijze worden dure onderzoeken of onnodige orthopedische behandelingen voorkomen. Daarnaast vindt er naar verwachting ook kennisverrijking plaats en kan er geleerd worden van elkaars werkwijze en focusgebied.
Voor wie is het bedoeld?
Er wordt gewerkt binnen de huisartsenpraktijk in samenwerking met een fysiotherapeut (of praktijk), er is indien nodig een telefoonarts aanwezig voor kort overleg/vragen. Patiënten die in aanmerking komen ervaren rug-, nek-, schouder-, elleboog-, hand-, pols-, heup-, knie-, enkel-, of voetklachten. Hierbij is er géén sprake van: een ongeval als oorzaak of een verdenking op een fractuur, koortsverschijnselen, algemeen onwel bevinden, en/of langdurig corticosteroïden gebruik.
Wat heeft het opgeleverd?
Er zijn 755 patiënten gezien in 2024 en 2025 (gemiddeld 1,1 consulten/patiënt, gemiddelde consultduur 17,4 minuten). De helft (50,1%) van de consulten is afgehandeld, in de overige gevallen werd vooral naar de fysiotherapeut doorverwezen. Er zijn geen opvallende verschillen tussen probleemgebieden. 161 Patiënten reageerden op een vragenlijst; 82,8% is zeer tevreden en 97% van hen geeft aan een volgende keer graag weer gebruik te maken van het FSU.
Dit aantal patiënten zien zou huisartsen 11.325 minuten kosten. Van de groep die hier gezien werd is uiteindelijk 3,4% verwezen naar de huisarts (= 420 minuten), de totale besparing in de agenda was dus 10.905 minuten in praktijken met een telefoonarts over 90 weken (121 minuten/week; oftewel ruimte om 8,1 extra patiënten per week te zien).
Wat is er nodig om dit te doen?
Er is een samenwerking, vertrouwen en gelijkwaardigheid nodig tussen de huisartsen en de fysiotherapeuten. Ook zal er binnen de huisartsenpraktijk een ruimte moeten zijn waar de fysiotherapeut de consulten kan uitvoeren. Er is een belangrijke rol weggelegd voor de assistenten, zij verzorgen de triage (hiervoor is een duidelijke checklist nodig) en zijn de belangrijkste informatievoorziener voor nieuwe patiënten. Daarnaast is het fijn als er een telefoonarts beschikbaar is voor kort overleg (anders zal een andere arts gevraagd moeten worden en de tijdswinst verkleinen).
Wat maakt dit opschaalbaar?
Veel praktijken bevinden zich in zorgcentra of op locaties waar ook fysiotherapiepraktijken (in de buurt) gevestigd zijn, dit maakt het haalbaar om de zorg te koppelen. Zeker als er al korte lijnen zijn en er al geregeld overleg plaats vindt.