Aanleiding
Binnen de huisartsenpraktijk neemt het aantal patiënten met lichte tot matige psychische en sociale klachten toe. Traditionele individuele consulten bij de POH-GGZ en huisarts leiden tot langere wachttijden en een hogere druk op de eerstelijnszorg.
Oplossing
Deze aanpak biedt vroegtijdige, laagdrempelige en preventieve zorg binnen de vertrouwde omgeving van de huisartsenpraktijk.
Onder begeleiding van de POH-GGZ in de rol van psychosociaal therapeut nemen patiënten deel aan groepssessies waarin zelfregie, verbinding en psycho-educatie centraal staan. Thema’s zoals stress, zelfzorg, communicatie en veerkracht komen aan bod in kleine groepen van 5–10 personen, met de mogelijkheid tot een vervolgmodule voor verdieping.
De aanpak combineert fysieke bijeenkomsten met eHealth-ondersteuning (huiswerkopdrachten, WhatsApp-contact en naslagmateriaal), waardoor patiënten actief betrokken blijven en hun sociale netwerk wordt versterkt. Dit leidt tot:
- Minder consulten bij POH-GGZ en huisarts.
- Kortere wachtlijsten.
- Mogelijk minder doorverwijzingen naar basis- en specialistische GGZ.
Voor wie is het bedoeld?
De groepssessies worden begeleid door psychosociaal therapeut Bianca van Term en externe therapeut Nicole Derks, beiden ervaren in het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving.
Deze interventie richt zich op volwassenen (18+) die te maken hebben met lichte tot matige stemmingsklachten, stress, burn-out, relatieproblemen of een verlies aan regie in hun leven. Ook echtparen zijn welkom om deel te nemen.
De aanpak is speciaal ontwikkeld voor cliënten die gemotiveerd zijn om te werken aan persoonlijke groei, meer zelfinzicht willen krijgen en verbinding zoeken met anderen.
Wat heeft het opgeleverd?
De eerste uitkomsten van de groepsaanpak laten een significante vermindering van consulten bij zowel POH-GGZ als huisarts zien. Waar normaal per deelnemer 5 tot 7 consulten plaatsvinden (circa 35 consulten bij vijf deelnemers), is deze tijd nu benut voor 15–18 nieuwe intakes, wat de doorstroming en wachttijd bij de POH-GGZ merkbaar heeft verbeterd.
In de pilotgroep nam het contact met POH-GGZ en huisarts sterk af, soms zelfs tot nul. Eén deelnemer hervatte sneller het werk, wat wijst op functioneel herstel. Twee deelnemers waren eerder uitbehandeld in de specialistische GGZ, wat de meerwaarde van dit eerstelijnsaanbod onderstreept.
Deelnemers waardeerden vooral:
- Veilige sfeer en onderlinge herkenning.
- Praktische oefeningen die direct toepasbaar zijn.
- Meer inzicht in persoonlijke grenzen, communicatie en zelfzorg.
De cursus “Communicatie: van praten naar verbinding” blijkt niet alleen effectief in het verminderen van zorgdruk, maar ook in het bevorderen van zelfregie en herstel.
Wat is er nodig om dit te doen?
Voor een effectieve uitvoering van de groepsaanpak zijn enkele essentiële randvoorwaarden nodig:
Samenwerking en bekostiging
Een nauwe samenwerking tussen huisartsen, POH-GGZ en zorgverzekeraars is cruciaal om een passende financieringsstructuur te waarborgen.
Faciliteiten en materialen
Een geschikte groepsruimte binnen de regio, werkmaterialen zoals een werkmap, eHealth-modules en digitale ondersteuning vormen de basis voor een kwalitatieve uitvoering.
Begeleiding en tijdsinvestering
Twee ervaren psychosociaal therapeuten begeleiden de groepen. Het programma omvat vijf sessies van twee uur, drie keer per jaar. Een realistischer frequentie is eens per 3 à 4 weken, met een ideale sessieduur van drie uur.
Opstartfase en evaluatie
Extra inzet is nodig voor de ontwikkeling van materialen en een gedegen evaluatie. Een correcte financiële verantwoording is essentieel, inclusief reiskosten en voorbereidingstijd voor het op maat aanbieden van het traject.
Belangrijk: de kosten kunnen niet onder POH-GGZ-tijd vallen, gezien de inzet van twee therapeuten.
Wat maakt dit opschaalbaar?
Het modulaire karakter van het programma maakt het flexibel en eenvoudig aanpasbaar aan zowel lokale omstandigheden als individuele cliëntbehoeften. Dit vergroot de efficiëntie, verkort wachttijden en versterkt de zelfredzaamheid van patiënten.
De positieve resultaten uit de eerste pilot tonen aan dat opschaling realistisch en kosteneffectief is.
Voor een succesvolle implementatie is het cruciaal dat begeleiders beschikken over brede kennis van interventiemethodieken en deze flexibel kunnen inzetten. Daarnaast zijn zelfreflectie en bewustwording onmisbaar om een veilige, gelijkwaardige omgeving te creëren waarin cliënten zich durven openstellen.
Samenwerking en afstemming met andere professionals, zoals POH-GGZ, versterkt dit proces en bevordert een soepele opschaling naar andere praktijken.